Czym jest zdolność kredytowa ?

Zastanawiając się nad zakupem mieszkania i finansowaniem go poprzez kredyt hipoteczny z pewnością spotkamy się z pojęciem zdolności kredytowej. Warto wiedzieć czym jest zdolność kredytowa. Jest to termin prawny spotykany w wielu ustawach jednak dobrze jest go rozumieć w sposób praktyczny aby móc podejmować właściwe decyzje kredytowe.

Czym jest zdolność kredytowa – prawne aspekty

Zacznijmy od podstaw prawnych – czym jest zdolność kredytowa w przepisach. Prawo bankowe mówi nam w Art. 70.1, iż bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz odsetkami w terminach określonych w umowie. Każdy kredytobiorca jest zobowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.

W ustawie o kredycie hipotecznym mamy zdefiniowaną ocenę zdolności kredytowej jako ocenę zdolności konsumenta do spłaty zaciągniętego kredytu hipotecznego wraz z odsetkami, w terminach określonych w umowie o kredyt hipoteczny. Tą ocenę przeprowadza kredytodawca czyli w naszym wypadku bank udzielający nam kredytu hipotecznego.

Widzimy po powyższych dwóch akapitach, iż aby uzyskać kredyt hipoteczny (i nie tylko) w banku polskim musimy mieć zdolność kredytową. Czyli bank musi potwierdzić, iż spłacimy kredyt w czasie na jaki się z bankiem umówimy. Tak na marginesie dobrze abyśmy również sami mieli przekonanie, iż jesteśmy zdolni do spłaty kredytu. Jeżeli bowiem sami obawiamy się o to czy wystarczy nam środków na spłacanie kredytu to warto tymi wątpliwościami podzielić się z doradcą bądź pracownikiem banku. To są profesjonaliści więc na pewno otrzymamy od nich fachowe informacje dotyczące tego czym jest zdolność kredytowa.

Warto zwrócić uwagę na zapis mówiący o tym, iż my jako kredytobiorcy jesteśmy zobowiązani przedkładać na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do oceny naszej zdolności kredytowej. I tutaj dochodzimy do drugiej części naszego artykułu czyli:

Czym jest zdolność kredytowa – praktyczne aspekty

Praktyka praktyką ale znów musimy rozpocząć od przepisów odpowiadając na pytanie czym jest zdolność kredytowa. Artykuł 21 wspomnianej powyżej ustawy o kredycie hipotecznym mówi w punkcie drugim, iż ocena zdolności kredytowej jest dokonywana na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta z baz danych lub ze zbiorów danych kredytodawcy. Czyli mamy trzy źródła informacji na podstawie których bank ocenia naszą zdolność. Spróbujmy krótko je opisać wskazując aspekty praktyczne.

Informacje uzyskane od konsumenta to są głównie dane dotyczące naszych dochodów, wydatków a także informacje na temat kupowanej nieruchomości. Bank analizuje to ile co miesiąc zarabiamy i ile wydajemy tak aby dowiedzieć się czy kwota, która nam pozostaje wystarczy na spłatę raty (w dużym uproszczeniu). Dlatego za nim pójdziemy do banku po kredyt hipoteczny warto zrobić sobie własny finansowy „rachunek sumienia” i zastanowić się czy kwota, która co miesiąc nam pozostaje daje nam możliwość bezpiecznego spłacania kredytu przez wiele lat. Powinniśmy umieć racjonalnie ocenić nasze możliwości. Oczywiście tak jak napisaliśmy powyżej bank zrobi to również gdyż musi ale my sami powinniśmy mieć poczucie, iż stać nas na ten kredyt. Informacje uzyskane od nas bank będzie na różne sposoby potwierdzał np. kontaktując się z naszym pracodawcą bądź niezależnie wyceniając mieszkanie.

Bazy danych są to informacje na temat naszej historii kredytowej uzyskane np. z biura informacji kredytowej. Składając wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego wyrażamy zgodę aby bank uzyskał dane na temat naszej dotychczasowej historii kredytowej. Możemy również samodzielnie taki raport pobrać aby wiedzieć jakie dane są w nim gromadzone. Szczególnie jeżeli w przeszłości mieliśmy problemy ze spłatą kredytów to może warto przeanalizować taki raport wspólnie z doradcą lub pracownikiem banku.

Zbiór danych kredytodawcy są to wewnętrzne informacje jakie bank posiada na temat zachowań klientów, spłacalności kredytów hipotecznych oraz np. rynku nieruchomości. Bank udziela kredytów od wielu lat i na tej podstawie buduje swoje wewnętrzne praktyki związane z oceną zdolności kredytowej. Na podstawie historii spłacalności bank może oceniać danego Klienta w różny sposób gdyż wie, że np. statystycznie podobni klienci spłacają kredyty w dany sposób. Przykładowo jeżeli w banku jakaś grupa Klientów spłaca swoje kredyty kiepsko i my jesteśmy według banku „podobni” do klientów z tej grupy to może być tak, iż bank uzna, że my również możemy spłacać podobnie.

Czym jest zdolność kredytowa ?

Pamiętajmy, iż żaden bank nie udzieli nam kredytu hipotecznego jeżeli ocena zdolności kredytowej wskazuje, iż nie damy rady go spłacić. Stąd tak ważne jest pojęcie zdolność kredytowa i dlatego o tym tyle piszemy. Promując fachowe doradztwo zachęcamy aby omówić ten temat z doradcą. Za nim złożymy do banku wniosek o kredyt hipoteczny oceńmy wstępnie z doradcą nasze szanse na pozytywną ocenę zdolności kredytowej tak aby czas poświęcony na przygotowanie i złożenie wniosku nie poszedł na marne.

Mamy nadzieję, iż niniejszym artykułem choć trochę wyjaśniliśmy czym jest zdolność kredytowa. Jeżeli chcecie Państwo uzyskać więcej informacji na ten temat to zapraszam do kontaktu z nami. Warto również zaglądać do naszego poradnika kredytowego.